КАЛЬЦИ БҮХ НАСАНД ЧУХАЛ!
Кальци болон ясны эрүүл мэндийг бодоход 50-аас дээш насны эмэгтэйчүүдийг төсөөлж болох ч кальци нь эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн аль алинд нь - хүүхэд, өсвөр нас, насанд хүрсэн үе хүртэл чухал байдаг. Нас бүрд кальци яагаад чухал болохыг, мөн та болон таны хайртай хүмүүс хангалттай авч байгаа эсэхийг хэрхэн баталгаажуулах тухай олж мэдээрэй.
Кальци нь бидний биед хамгийн элбэг байдаг эрдэс бодисын нэг бөгөөд 99 орчим хувь нь яс, шүдэнд агуулагддаг. Үлдсэн хэсэг нь бидний цус, зөөлөн эдэд агуулагддаг бөгөөд энэ нь зүрхний цохилт, цусны өтгөрөлт, булчингийн хөдөлгөөн, мэдрэлийн үйл ажиллагаанд туслах зэрэг олон чухал үүрэгтэй.
БИДНИЙ ЯС БОЛ КАЛЬЦИЙН ЯАРАЛТАЙ АГУУЛАХ ЮМ!
Хэрэв бид бие махбодынхоо эдгээр үйл ажиллагааг хангахын тулд өдөр бүр хангалттай хэмжээний кальци хэрэглэхгүй бол бие махбод яснаас хэрэгцээгээ авч, нас ахих тусам эрдсийн алдагдлыг нөхөх чадвараа алддаг бөгөөд энэ нь ирээдүйд ясыг хэврэг болгоход хүргэдэг. Тиймээс кальцийн хэрэглээгээ хэдий чинээ эрт анхаарч эхлэх тусам төдий чинээ
ЯС БОЛ АМЬД ЭД!
Яс бол амьд эд гэдгийг та мэдэх үү? Яс нь байнгын өөрчлөгдөж байдаг бөгөөд залуу насанд цоо шинэ яс бий болж, гэмтсэн эсвэл эдэлгээнд орсон ясны эд нь бие махбодод шингэж, шинээр солигддог. Биднийг залуу байхад энэ үйл явц маш тэнцвэртэй байдаг ч нас ахих тусам ясны алдагдал шинэ яс үүсэхээс их болж эхэлдэг.
КАЛЬЦИЙН ШИЛДЭГ ЭХ ҮҮСВЭР
Сүү, бяслаг, тараг зэрэг сүүн бүтээгдэхүүн нь кальцийн хамгийн баялаг эх үүсвэр бөгөөд хулд, сардин зэрэг ястай лаазалсан загас ч бас кальциар баялаг байдаг. Буржгар байцаа, байцаа, брокколи зэрэг хүнсний ногоо нь кальци ихтэй байдаг ч нэг өдрийн зөвлөмж хэмжээг хангахын тулд маш их хэмжээгээр идэх хэрэгтэй.
КАЛЬЦИЙГ ШИНГЭЭХЭД D АМИНДЭМ ШААРДЛАГАТАЙ
D аминдэм нь кальцийг биед шингээхэд зайлшгүй шаардлагатай. Таны арьс нарны гэрэлд D аминдэмийг байгалийн аргаар боловсруулж байдаг. Гэвч нарны гэрэл багатай уур амьсгалтай, хаалттай орчинд ихэнх цагийг өнгөрүүлдэг тул бидний бие D аминдэмийг хоол хүнс эсвэл нэмэлт тэжээлээс авдаг. Мөн өндөг, өөх тос, баяжуулсан хүнс зэрэг иддэг хоол хүнснээсээ D аминдэмийг авах боломжтой.
ХҮҮХДҮҮД БАТ БӨХ ЯСТАЙ БОЛОХОД D АМИНДЭМ ХЭРЭГТЭЙ
Хүүхэд, өсвөр насныхан хурдан өсдөг бөгөөд энэ үед бидний ясны массын 90% нь үүсдэг. Тиймээс хүүхэд, өсвөр насныхан насанд хүрсэн үед ясны эрүүл мэндээ сайн байлгахын тулд энэхүү хурдацтай өсөлтийн үе шатанд ясны нягтралыг бий болгоход туслах кальцийг хангалттай хэмжээгээр хэрэглэх нь нэн чухал юм.
Кальцийн нэг өдөрт хэрэглэвэл зохих хэмжээ: 1-3 насныхан 450 мг / 4-10 насныхан 800 мг / 11-17 насныхан 1150 мг (EFSA, 2015).<br />
Хэрэв та хүүхэд тань хоолноосоо хангалттай кальци авч чадахгүй байна гэж санаа зовж байгаа бол, ялангуяа хүүхэд цагаан идээ идэж чаддаггүй бол кальци, D аминдэм агуулсан олон төрлийн аминдэмийн хэрэглээг нь нэмэгдүүлээрэй.
ЯСНЫ НЯГТАРШИЛ 20-ИОД НАСАН ДЭЭД ЦЭГТЭЭ ХҮРДЭГ
Бидний 20-иод насанд ясны масс оргилдоо хүрдэг - энэ үед бидний яс урьд өмнө байгаагүйгээрээ бат бөх, нягт байх болно! Мөн 30 орчим насанд ясны боловсруулалт удааширч эхэлдэг - энэ нь элэгдэлд орсон ясны шингээлт нь шинэ яс үүсэхээс их болж эхэлдэг гэсэн үг юм.
Кальцийн нэг өдөрт хэрэглэвэл зохих хэмжээ: залуу насныхан (18-24 нас) 1000 мг/ насанд хүрэгчид 950 мг (EFSA, 2015).
Кальциар баялаг хоол хүнс хэрэглэж, шаардлагатай бол олон төрлийн аминдэм эсвэл кальцитай хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүн хэрэглэж, ясныхаа бат бөх, нягт төлөвийг дэмжээрэй.
ЖИРЭМСЭН БА ХӨХҮҮЛ ҮЕИЙН КАЛЬЦИЙН ХЭРЭГЦЭЭ
Жирэмсэн болон хөхүүл үед ээжийн хоол хүнсээр авдаг кальцийн зарим хэсэг нь хүүхдийн яс, шүдийг хөгжүүлэхэд зарцуулагддаг. Бүх бичил элементүүдийн нэгэн адил хүүхдийн хэрэгцээ үргэлж нэгдүгээрт тавигддаг тул хэрэв энэ хугацаанд ээж хангалттай хэмжээнд кальци хэрэглэхгүй бол бие нь түүний болон хүүхдийн хэрэгцээг хангахын тулд яснаасаа шаардлагатай эрдэс бодисоо авах болно.
Кальцийн нэг өдөрт хэрэглэвэл зохих хэмжээ: залуу насныхан (18-24 нас) 1000 мг/ насанд хүрэгчид 950 мг (EFSA, 2015).<br />
Хэрэв та жирэмсэн, жирэмслэхээр төлөвлөж байгаа эсвэл хөхүүлж байгаа бөгөөд кальци хангалттай хэрэглэхгүй байна хэмээн санаа зовж байгаа бол кальци агуулсан хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнээр хэрэглээгээ нөхөж болно, гэхдээ эхлээд эмчээсээ зөвлөгөө авах хэрэгтэйг анхаарна уу.
50 НАСНААС ХОЙШ ЯСНЫ НЯГТАРШЛАА ХАДГАЛАХ
Бид 50 нас хүрмэгц ясны масс буурч эхэлдэг бөгөөд эмэгтэйчүүдийн хувьд цэвэршилтийн үед энэ алдагдал илүү хурдан явагддаг. Ясны эрдсийн алдагдал нь хөгшрөлтийн үйл явцын ердийн үзэгдэл боловч өдөр бүр кальцийг хангалттай хэмжээгээр хэрэглэх замаар энэ үйл явцыг удаашруулах боломжтой!
ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨН ЯСЫГ ХҮЧТЭЙ БА ЭРҮҮЛ БАЙЛГАДАГ!
Биеийнхээ жингээр ачаалах дасгал нь ямар ч насанд ясны эрүүл мэндэд тустай! Ясандаа ачаалал өгөхийн тулд өөрийн жинг ашиглах нь ясны өсөлтийг идэвхжүүлж, насжилттай холбоотой ясны нягтаршлыг удаашруулахад тусалдаг. Тиймээс жингээрээ ачаалах дасгал, кальци, D аминдэмийг өөрийн болон гэр бүлийнхнийхээ өдөр тутмын хэрэглээ болгож ирээдүйгээ эрч хүчтэй, эрүүл угтаарай!
Ашигласан материал:
Хоол тэжээлийн бүтээгдэхүүн, хоол тэжээл, харшлын талаархи EFSA Panel (NDA). Кальцийн хоол тэжээлийн лавлах утгын талаархи шинжлэх ухааны дүгнэлт. EFSA J. 2015;13(5):4101-83. doi: 10.2903/j.efsa.2015.4101.
Бүтээгдэхүүн худалдаж авах
